صندوق ETF بیت کوین چست و چه مزایایی دارد؟

صندوق قابل معامله در بورس بیت‌کوین (ETF) یک محصول مالی است که به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد بدون در اختیار داشتن بیت کوین و دردسرهای مربوط به خرید و نگهداری آن، در معرض قیمت BTC قرار بگیرند.

ETFها علاقه قابل توجهی را از سوی سرمایه‌گذاران خرد و نهادی جلب کرده‌اند، زیرا روشی راحت و قانونمند برای سرمایه‌گذاری در بیت کوین ارائه می‌دهند. آنها می‌توانند برای سرمایه‌گذارانی که به دلیل نگرانی در مورد امنیت، مسائل نظارتی یا پیچیدگی‌های فنی در خرید و مدیریت مستقیم ارزهای دیجیتال تردید دارند.، جذاب باشند.

در حال حاضر چندین صندوق ETF اسپات و آتی بیت کوین در ایالات متحده و سایر کشورها تایید شده‌اند. در ایران هم به تازگی پلتفرم مزدکس اولین درخواست ثبت صندوق بورسی بیت کوین را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه داده است. برای اینکه بیشتر با ماهیت ETF بیت کوین، مزایا و نحوه عملکرد آن آشنا شوید، ادامه این مطلب از آکادمی مزدکس را دنبال کنید.

صندوق ETF بیت کوین چیست؟

بسیاری از علاقه‌مندان کریپتو هنوز هم خرید بیت کوین را از یک صرافی ارز دیجیتال، فرآیندی ترسناک و مبهم می‌دانند. جنبه‌های فنی نگهداری بیت کوین مانند کیف پول‌های رمزنگاری شده، آدرس‌های بیت کوین و کلیدهای خصوصی، برای افراد تازه وارد گیج کننده است و برخی سرمایه گذاران را می‌ترساند.

همه اینها جذابیت یک ETF بیت کوین را که به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد بدون دردسر مالکیت، در معرض بیت کوین قرار بگیرند تشدید کرده است. پس از سال‌ها تأخیر و رد، سرانجام کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) اولین درخواست ETF بیت‌کوین را در ژانویه 2024 تأیید کرد.

• ETF یک ابزار سرمایه‌گذاری است که مانند سهام به صورت عمومی معامله می‌شود، اما عملکرد یک دارایی یا شاخص اساسی را به جای یک شرکت دنبال می کند.
• ETF راهی برای سرمایه‌گذاران است تا در معرض ارزش دارایی زیربنایی خود، مانند طلا یا نفت قرار بگیرند.
• ETFها در بورس اوراق بهادار سنتی معامله می‌شوند و ارزش آنها باید با افزایش قیمت دارایی افزایش و با کاهش آن کاهش یابد.

یک ETF بیت کوین تقریباً مانند هر سهام دیگری عمل می‌کند. سرمایه‌گذاران سهام ETF را از طریق یک کارگزاری خریداری و سپس آن را به همان روش سایر سهام معامله  می‌کنند.

چرا سرمایه گذاران ETF را به بیت کوین ترجیح می‌دهند؟

برای اکثر سرمایه‌گذاران خرده فروش بیت کوین و به طور کلی ارزهای دیجیتال هنوز هم خطرناک به نظر می‌رسند. علاوه بر این، قوانین نامشخص پیرامون رمزارزها، داشتن کیف پول بیت کوین و اعتماد به صرافی‌های رمزارز برای افرادی که با این فضا آشنا نیستند قلمرویی ناشناخته است و نیاز به سطح مشخصی از آموزش دارد.

نگهداری بیت‌کوین بار امنیت را مستقیماً بر دوش هر فرد گذاشته و شما را مسئول حفظ امنیت کلیدهای خصوصی خود می‌کند (مگر اینکه بخواهید آنها را به صرافی بسپارید). این به معنای خرید یک کیف پول سخت‌افزاری برای محافظت از بیت کوین یا ذخیره کلیدهای خصوصی به شیوه‌ای امن است. اما با ETF بیت کوین، سرمایه‌گذاران نیازی به نگرانی در مورد کلیدهای خصوصی، ذخیره سازی یا امنیت ندارند. آنها با داشتن سهام بیت کوین می‌توانند بدون نیاز به خرید و نگهداری ارزهای دیجیتال در معرض بازار بیت کوین قرار بگیرند.

ETF بیت کوین توسط یک شرکت که بیت کوین واقعی را نگهداری می‌کند مدیریت می‌شود . قیمت سهام هم به بیت کوینی که در صندوق نگهداری می‌شود متصل است. شرکت مربوطه ETF را در بورس اوراق بهادار لیست کرده و سرمایه گذاران، ETF را مانند هر سهام دیگری معامله می‌کنند.

انواع صندوق ETF بیت کوین

ETF بیت کوین اسپات

ETF اسپات بیت کوین نوعی صندوق قابل معامله در بورس است که هدف آن ارائه بیت کوین با قیمت لحظه‌ای به سرمایه‌گذاران است. در این صندوق‌ها، اصطلاح “اسپات” به قیمت فوری یا فعلی دارایی پایه، اشاره دارد. یک ETF بیت کوین اسپات معمولاً BTC واقعی را به عنوان دارایی اساسی خود نگهداری کرده و سعی می‌کند تا حد امکان قیمت لحظه‌ای آن را ردیابی کند.

در این ETFها فرایند با خرید بیت کوین از دارندگان دیگر یا صرافی‌های ارزهای دیجیتال آغاز می‌شود. سپس توکن‌ها در یک کیف پول دیجیتال ذخیره شده و اغلب با استفاده از چندین لایه امنیتی، از جمله ذخیره‌سازی سرد یا آفلاین، خطراتی مانند هک را کاهش می‌دهند.

سپس ETF سهامی متناسب با تعداد بیت کوین‌هایی که در اختیار دارد را منتشر می‌کند. این سهام در بورس لیست شده و قیمت آن منعکس کننده قیمت همان ارز در بازار است. 

ETF‌های بیت‌کوین اسپات می‌توانند به ایجاد فرصت‌های بیشتر برای سرمایه‌گذاران نهادی و خرده‌فروش کمک کنند تا آنها بتوانند بدون چالش‌های فنی مدیریت کیف پول یا نگرانی‌های امنیتی روی بیت‌کوین سفته‌بازی کنند.

ETF های آتی بیت کوین

ETF  آتی بیت کوین از قراردادهای آتی بیت کوین برای قرار گرفتن در معرض این ارز دیجیتال استفاده می‌کنند. قرارداد آتی بیت کوین به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا روی قیمت آتی این دارایی گمانه‌زنی کنند.

ETF‌های آتی رفتار متفاوتی با ETF‌های اسپات دارند و ممکن است هزینه‌هایی در ارتباط با بازگرداندن یا تسویه قراردادهای آتی وجود داشته باشد. برخی ETFهای آتی بیت کوین برای ارائه اهرم طراحی شده‌اند و به سرمایه گذاران امکان تقویت سود یا ضرر را می‌دهند.

	اسپات	آتی
نوع دارایی	بیت کوین	قراردادهای آتی بیت کوین
ردیابی قیمت	مستقیم	غیرمستقیم
نحوه حضانت	نگهداری امن بیت کوین	بدون نگهداری مستقیم بیت کوین
سطح دسترسی	بالا	پایین
شفافیت	بالا	پایین (بر اساس مشتقات)
چارچوب نظارتی	تایید شده	تایید شده

تاریخچه پیشنهادات ETF بیت کوین

کسب تاییدیه نظارتی برای یک ETF اسپات بیت کوین بیش از یک دهه از تشکیل پرونده، انتظار، تاخیر و رد شدن طول کشید:

Winklevoss Bitcoin Trust

اولین تلاش برای ETF بیت کوین در سال 2013 با صندوق بیت کوین وینکلوس (COIN) انجام شد. این تراست که توسط Cameron و Tyler Winklevoss تأسیس شد، سهام ETF را که معادل 0.2 BTC بود ارائه می‌داد. طبق اطلاعات کوین مارکت کپ، هر سهم در آن زمان 20.09 دلار ارزش داشت (قیمت بیت کوین حدود 100 دلار بود.)

صندوق COIN سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بیت کوین را تسهیل می‌کرد. طبق پرونده اولیه SEC، «سهام برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال ابزاری مقرون به صرفه و راحت برای قرارگیری در معرض بیت کوین با حداقل ریسک هستند طراحی شده بود».

سرانجام SEC پیشنهاد COIN shares را در مارس 2017 به دلیل نگرانی از تقلب بالقوه، عدم حمایت از سرمایه‌گذار و نظارت کافی بر بازار که می تواند منجر به دستکاری بازار شود، رد کرد.

VanEck-SolidX Bitcoin ETF

شرکت نرم‌افزاری SolidX با همکاری شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری VanEck مستقر در نیویورک، پیشنهاد صندوق VanEck SolidX Bitcoin Trust، که یک ETF بیت کوین با پشتوانه دارایی فیزیکی بود را به SEC ارائه داد. این شرکت‌ها ETF بیت کوین خود را دو بار پس گرفتند؛ یک بار در ژانویه 2019 و بار دیگر در سپتامبر همان سال قبل از اینکه SEC بتواند تصمیمی را صادر کند.

Bitwise Bitcoin ETF 

Bitwise Asset Management پیشنهاد ETF بیت کوین خود در سال 2019 ارائه کرد، اما SEC آن را رد کرد. دلیل اصلی این بود که قانونگذار شک داشت آیا صندوق می‌تواند از تقلب یا دستکاری جلوگیری کند یا خیر.

VanEck Bitcoin ETF

VanEck تلاش دیگری را برای ثبت ETF بیت کوین در سال 2021 انجام داد و یک صندوق بورسی بیت کوین با ساختاری جدید را پیشنهاد کرد. اما SEC در نوامبر همان سال مجددا آن را رد کرد.

تایید ETF بیت کوین در ایالات متحده

سرانجام در 10 ژانویه 2024، پس از یک فرآیند تایید زمانبر، اولین ETF بیت کوین چراغ سبز را از SEC دریافت کرد. اولین ETFهای بیت کوین اسپات تایید شده از Bitwise ،Grayscale ،Hashdex BlackRock ،Valkyrie ،BZX ،Invesco ،VanEck ،WisdomTree ،Fidelity و Franklin بودند.

معاملات برای ETF بیت کوین اسپات برای اولین بار در 11 ژانویه 2024 آغاز شد. حجم آنها در اولین روز معامله به 4.6 میلیارد دلار و تنها محصول BlackRock به 1 میلیارد دلار رسید. پس از هفت روز  این محصولات 20 میلیارد دلار حجم معاملات را تجربه کردند.

در اولین ماه راه‌اندازی، ETF های بیت کوین اسپات میلیاردها دلار دارایی تحت مدیریت (AUM) جمع‌آوری کردند. تا پایان ژانویه، IBIT بلک راک 2.7 میلیارد دلار و FBTC فیدلیتی 2.3 میلیارد دلار به دست آورد.

چرا سرمایه‌گذاران به ETF بیت کوین علاقه‌مند هستند؟

تقاضا برای ETF بیت کوین در درجه اول از تمایل به دسترسی بیشتر، راحتی و قرار گرفتن در معرض بیت کوین به عنوان یک طبقه دارایی ناشی می‌شود. در اینجا برخی از دلایل اصلی علاقه مردم به ETF بیت کوین آورده شده است:

سهولت دسترسی: ETFها در بورس اوراق بهادار سنتی معامله می‌شوند که خرید، نگهداری و معامله دارایی‌های مرتبط با بیت کوین را برای سرمایه‌گذاران از طریق حساب‌های کارگزاری تسهیل می‌کند. این دسترسی به ویژه برای سرمایه‌گذارانی که با صرافی‌های ارز دیجیتال آشنایی ندارند یا در استفاده از آنها مرددند جذاب است.

نظارت: ETF بیت کوین تحت نظارت است و سطحی از محافظت و شفافیت را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. این نظارت می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها در مورد تقلب و دستکاری بازار کمک کند.

تنوع سبد سهام: سرمایه گذاران، بیت کوین را به عنوان یک ابزار بالقوه برای تنوع بخشی پرتفوی در نظر می‌گیرند. با قرار گرفتن در معرض بیت کوین از طریق ETF، افراد می‌توانند بدون نیاز به نگهداری و مدیریت مستقیم بیت کوین، این ارز دیجیتال را در سبد سرمایه‌گذاری خود بگنجانند.

پذیرش جریان اصلی: معرفی ETF بیت کوین را می‌توان نشانه‌ای از پذیرش جریان اصلی و ادغام ارزهای دیجیتال در سیستم های مالی سنتی دانست.

مزایا و معایب ETF بیت کوین

صندوق ETF	مزایا	معایب
اسپات	قرارگیری در معرض بیت کوین بدون ثبت نام در صرافیتنوع پرتفویسرمایه‌گذاری در یک محصول تحت نظارت و دارای مجوز	محدودیت در ساعات معاملاتهزینه‌های مدیریت ETF
فیوچرز	هزینه‌های مدیریتی پایین	عدم نیاز به ذخیره بیت کوینمحدودیت در ساعات معاملات

مزایای سرمایه گذاری در ETF بیت کوین

سهولت: یکی از مزایای عمده ETF بیت کوین دسترسی آنها به طیف وسیع‌تری از سرمایه‌گذاران است. ETF بیت کوین به طور قابل ملاحظه‌ای موانع ورود به بازار ارزهای دیجیتال را کاهش می‌دهد. سرمایه‌گذاران از تامین امنیت کیف پول، جستجو در صرافی‌های ارزهای دیجیتال یا دست و پنجه نرم کردن با کلیدهای خصوصی و عمومی معاف هستند. حذف این موانع فنی مدیریت دارایی را ساده و آن را برای افرادی که به سرمایه‌گذاری‌های سنتی عادت دارند جذاب می‌کند.

نقدینگی: ETF بیت کوین خرید و فروش بیت کوین را از طریق حساب‌های کارگزاری آسان‌تر می‌کند. این فرآیند بازتاب معاملات سهام سنتی یا ETF است و یک انتقال بصری برای سرمای‌ گذاران جریان اصلی فراهم می کند.

نظارت: وقتی بیت کوین خریداری می‌کنید، ممکن است این کار را بدون پشتوانه مقررات شفاف و استاندارد انجام دهید. ETF بیت کوین تابع قوانینی است که شفافیت را تضمین و از سرمایه‌گذاران محافظت می‌کند.

پیامدهای مالیاتی: در برخی کشورها ETFهای بیت کوین در مقایسه با نگهداری مستقیم ارزهای دیجیتال می‌توانند مزایای مالیاتی داشته باشند. (معاف از مالیات)

ریسک سرمایه گذاری در ETF بیت کوین

نوسانات کریپتو: نوسانات قیمت بیت کوین می‌تواند منجر به زیان مالی قابل توجهی شود. در حالی که ساختار ETF می‌تواند برخی پیچیدگی‌های مرتبط با کریپتو را با مراقبت از مالکیت و ذخیره‌سازی کاهش دهد، اما شما را در برابر خطرات ذاتی بازار ارزهای دیجیتال محافظت نمی‌کند.

عدم قطعیت نظارتی: ریسک دیگر شامل چارچوب نظارتی در حال تحول است. تا زمانی که نظارت و استانداردهای جامع ایجاد نشود، ابهام زیادی در مورد نحوه برخورد با خطراتی مانند تقلب، دستکاری و از دست دادن دارایی وجود دارد.

هزینه های مدیریتی: در حالی که سرمایه گذاری در ETF بیت کوین می تواند در زمان و هزینه‌های مبادله و امنیت صرفه جویی کند، اما این ETF ها هزینه‌های مدیریتی برای فرایندهای خود دریافت می‌کنند و در طول زمان بازدهی شما را کاهش می دهند.

خطای ردیابی: ETFهای بیت کوین سعی دارند با ردیابی نرخ مرجع CME که یک بار در روز محاسبه می‌شود، عملکرد بیت کوین را منعکس کنند. این بدان معناست که همیشه بین هزینه سهم ETF و ارزش بازار بیت کوین تفاوت وجود دارد.

کلام آخر

یک ETF بیت‌کوین مکانیزمی برای سرمایه‌گذاران نهادی و خرده‌فروش فراهم می‌کند تا بتوانند بدون ذخیره کلیدهای کیف پول، ثبت‌نام در صرافی یا نگرانی در مورد امنیت، در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنند.

راه اندازی اولین ETF بیت کوین نقطه عطفی برای سرمایه‌گذاران و جامعه بیت کوین بود. این مساله شفافیت مقرراتی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرد و درب‌ها را برای صندوق‌های بازنشستگی که می‌خواهند در این بخش سرمایه‌گذاری کنند نیز باز نمود. با افزایش بالقوه نقدینگی بازار، کمک به کشف بهتر قیمت و جلب مشارکت نهادی، ETF های بیت کوین می‌توانند نقشی پررنگ در تثبیت و تقویت پذیرش بیت کوین ایفا کنند.