قبل از پرداختن به مسئله ETF بیتکوین، لازم است که پیش از آن یک مرحله به عقب برگردیم و ماهیت ETFها را بررسی کنیم. مطمئن باشید در صورتی که با مفهوم و کارایی ای تی افهای سنتی بیشتر آشنا شوید میتوانید به خوبی کارایی ای تی افهای بیت کوین را درک کنید. در این مقاله از آکادمی مزدکس تمام آنچه که باید از ETF بیتکوین را بدانید به شما میگوییم.
تعریف ETF سنتی
ETF نماد اختصاری کلمه Exchange-traded fund بوده و به معنای صندوق قابلمعامله در بورس است.
این صندوقها ریشه در بازار سرمایه دارند و به هدفهای متعددی تا کنون ایجاد شدهاند. از اصلیترین هدفهای قابل ذکر ETFها، کاهش ریسکهای عملیاتی و سرمایهگذاری در آنهاست. اقلامی مانند طلا و نفت، نخستین صندوقهایی بودند که در بازارهای سرمایه شروع به فعالیت کردند. در واقع سرمایهگذاران با خرید سهام صندوقهای قابل معامله در بورس، یک دارایی فیزیکی را مستقیما نمیخرند. صرفا سهام صندوقی را خریداری میکنند که توسط آن دارایی پشتیبانی میشود.
طبیعی است که سهامهای قابل معامله در این صندوقها، مطابق با قوانین معاملاتی بازار سرمایه در همان کشور بوده و از ضوابط جاری کشور مبدا پیروی میکند. در این مطلب از بلاگ مزدکس به صورت کامل شما را با ای تی اف بیت کوین آشما میکنیم.
تاریخچه سهام بیت کوین ETF
راهاندازی ETF بیتکوین مسئلهای نوظهور نیست و از نخستین روندهای صعودی رمزارز بیتکوین، این مسئله مطرح شده بود. نخستین زمزمههای طراحی و پیادهسازی این صندوق در بازار سرمایه آمریکا در سال ۲۰۱۳ مطرح شد. در طی این سالها موسسات و نهادهای مالی گوناگونی پیشنهاد تاسیس این ETF را مطرح کردند. با این وجود مخالفتهای زیادی در این مسیر همواره وجود داشت و بسیاری از این طرحها با ممانعت مواجه شدند. سرانجام در ماه اکتبر سال ۲۰۲۱، نخستین طرح ETF بیتکوین توسط گروه سرمایهگذاری ProShares راهاندازی شد و فعالیت خود را در بازار سرمایه آمریکا آغاز کرد.
ETF بیت کوین چیست؟
به کمک توضیحاتی که پیشتر در این مقاله مطرح کردیم، اکنون تا حدودی ماهیت ETF بیتکوین را شناختهایم. شاید بتوان این ادعا را مطرح کرد که رمزارزها متفاوتترین کلاس دارایی به وجود آمده در بازارهای مالی است. همچنین از نظر قانونگذاری و حسابرسی، با چالشهای متعددی روبرو هستند. همین مسئله عاملی موثر در تاخیرهای ایجادشده در روند صدور مجوز برای آغاز فعالیت این صندوقها بوده است. این مسئله حدس و گمانهای زیادی را در طول این زمان بهوجد آوردند. در حالت کلی، ETFها میتوانند توسط همان دارایی به صورت مستقیم پشتیبانی شود که در این صورت به این گونه از صندوقهای قابلمعامله در بورس، ETF فیزیکی میگویند. در ETFهای فیزیکی، به میزان سهام منتشرشده در صندوق، دارایی پشتوانه وجود دارد.
انواع ETF بیت کوین چیست؟
بهطور کل ETFها را میتوان به دو دسته فیزیکی و آتی (فیوچرز) تقسیمبندی کرد. همانطور که گفتیم در صندوقهای قابل معامله فیزیکی، به نسبت اوراق بهادار منتشرشده توسط صندوق، به همان مقدار نیز، پشتوانه ارزیابیشده از آن دارایی وجود دارد. در سمت مقابل، ETFهای آتی قرار دارند که برخلاف صندوقهای فیزیکی، دارایی مشهودی در پشتوانه آنها قرار ندارد. با توجه به تحلیلهای بازار و اخبار منتشرشده، قیمت سهامشان نوسان میکند. صندوق ETF بیت کوینی که در اواخر سال ۲۰۲۱ میلادی نیز در بورس آمریکا مورد پذیرش قرار گرفت، از جنس ETFهای فیوچرز بوده و بیتکوین فیزیکی در پشتوانه آن قرار ندارد.
تفاوت ETF فیزیکی و ETF آتی بیت کوین چیست؟
همانطور که در قسمت بالا به تفاوت اصلی این دو دسته از صندوقها پرداختیم، اصلیترین تفاوت آنها در پشتیبانی ETFها توسط داراییهاست. صندوقهای قابل معامله در بورس که توسط بیتکوین پشتیبانی میشوند، بهطور مستقیم تحت تاثیر نوسانات بازار این رمزارز قرار دارند. در سوی دیگر ETF آتی بیتکوین، توسط قراردادهای آتی و ابزارهای مالی مشتقه بیتکوین پشتیبانی شده و مستقیما از قیمت لحظهای بیت کوین تابعیت نمیکنند.
ارزش سهام ETF بیت کوین چطور محاسبه میشود؟
تا کنون ETF فیزیکی بیت کوین در هیچ بازار مالیای پذیرفته نشده است. از آنجا که انتظار میرود در آیندهای نزدیک این اتفاق رخ دهد، قیمت سهام این صندوق نیز مطابق با نوسانات این ارز دیجیتال متغیر خواهد بود. پیشبینی میشود با گسترش این نوع از خدمات و ابزار مالی، آینده روشنی پیش روی بیت کوین باشد.
آینده سهام بیت کوین ETF به چه شکل خواهد بود؟
با گسترش مقبولیت رمزارزها در میان کشورها و سازمانهای مختلف، ETF را میتوان یک راه ارتباطی مناسب میان سرمایهگذاریهای سنتی و سرمایهگذاریهای نوین در حوزه رمزارزها دانست. پذیرش صندوقهای قابل معامله از سوی دولتها امری مرسوم و جا افتاده است. پیشبینی میشود در آینده نزدیک، ETF سایر رمزارزها نیز آماده عرضه به متقاضیان شود.
ویژگیهای سهام صندوق قابل معامله بیت کوین (ETF Bitcoin)
سرمایهگذاری در یک دارایی زوایای متعدد و جنبههای مختلفی دارد. میزان دارایی سپرده گذاری شده در یک بازار و مدیریت ریسک آن، ارتباط مستقیمی با تصمیمها و چینش سبدهای سرمایهگذاری دارد. هنگامی که یک شخص حقیقی اقدام به خرید بیت کوین در مقدارهای کوچک میکند، شاید تفاوت چندانی برای او نداشته باشد که رمزارز بیت کوین را خریداری میکند یا سهام صندوق ETF بیت کوین را میخرد؛ اما هنگامی که صحبت از مدیریت سرمایه شرکتها و صندوقهای بزرگ سرمایهگذاری به میان میآید، مدیریت ریسک جنبههای متفاوتی پیدا میکند. در بخش بعد به مزیتها و معایب ETF ارز دیجیتال بیت کوین میپردازیم.
ETF بیت کوین چه مزایایی دارد؟
مسائل حقوقی
همانطور که از چالشهای سرمایهگذاریهای کلان توسط نهادهای مالی صحبت کردیم، بدیهی است که مسائل حقوقی و قانونی، بالاترین درجه اهمیت را برای این نهادها برخوردار است.
باتوجه به این مسئله که تا کنون نهادهای نظارتی در سراسر دنیا، اجماع و توافقی بر سر پذیرش رمزارزها به طور مستقیم و علنی را نپذیرفتهاند، خرید سهام ETF بیت کوین راهحلی مناسب برای حاصل کردن اطمینان از مسائل حقوقی است. علاوهبراین از دیگر چالشهایی که تا کنون رمزارزها با آن دستهوپنجه نرم کردهاند، حوزه وراثت و به ارث بردن آنها بوده که اکنون صندوقهای قابل معامله در بورس، راهحل مناسبی برای این نگرانی نیز ارائه میدهند.
نگهداری آسان
شاید گذر زمان و تغییر نسل افرادی که تمایل به سرمایهگذاری دارند، این ویژگی را به مرور کمرنگتر کند؛ اما اکنون این مسئله را نمیتوان نادیده گرفت. زیرا عده زیادی از سرمایهگذاران فعلی، آشنایی مناسب و آگاهی لازم برای معامله و نگهداری رمزارزها را ندارند و ممکن است این پروتکلها برایشان سخت و پیچیده بهنظر بیاید. در سمت مقابل، این افراد تجربه معامله سهام در بازارهای سرمایه را از گذشته داشتهاند و به همین علت، خرید سهام ETF راهکار مناسبتری برای این دسته از افراد است.
مالیات بر دارایی
در زمان نگارش این مقاله، هنوز قانون شفاف و مشخصی برای وضع قانون مالیات بر رمزارزها در اکثر کشورهای جهان ابلاغ نشده است و گمانهزنیهای متعددی در این خصوص مطرح میشود. با این وجود بسیاری از سرمایهگذاران جانب احتیاط را رعایت میکنند و خرید سهام ETF را به دلیل وجود قوانین شفاف، ترجیح میدهند. لازم به ذکر است که در بسیاری از کشورها به منظور حمایت از صندوقهای قابل معامله در بورس، داراییهایی از این جنس را معاف از مالیات یا شامل تخفیف در مالیات کردهاند.
مدیریت سرمایه
این صندوقها میتوانند تنها از بیت کوین به عنوان دارایی پشتوانه استفاده نکنند و ترکیب چند دارایی یا چند رمزارز را شامل شوند. به طور طبیعی، تنوع در داراییها در یک سبد سرمایهگذاری، راهحلی منطقی و عاقلانه است و این مسئله مورد پذیرش و مقبولیت درصد بالایی از سرمایهگذاران است.
ETF بیت کوین چه معایبی دارد؟
تمرکزگرایی
در ابتدا بیت کوین به عنوان یک پول خصوصی مطرح شد که هیچ کشوری از آن پشتیبانی نمیکند و دولتها نقشی در توزیع آن ندارند. این مسئله دلیل محکمی برای توزیع عادلانه و عدم تمرکزگرایی در این دارایی بود. تمرکز و انحصارگرایی نهادها و دولتهای قدرتمند، از اصلیترین دلایل محبوبیت بیت کوین بوده است. پس از گسترش طرحهایی نظیر ETF بیت کوین، زمینهای برای پیدایش انحصارهای پیشین را فراهم میکنند و به دنبال این پدیده، نگرانیهای به جایی را در میان فعالین این حوزه به وجود آورده است.
مالکیت غیر حقیقی
فلسفه مالکیت بیت کوین، داشتن کلید خصوصی و عبارات بازیابی است. میتوان گفت شما تا زمانی مالک رمزارز بیت کوین هستید که آنها را در اختیار داشته و حتی هنگامی که این اطلاعات با دیگران به اشتراک گذاشته میشود، شما دیگر تنها مالک آن دارایی نیستید.
در صندوقهای ETF شما تنها دارنده بخشی از سهام این صندوق هستید و مالک بیت کوینهایی که ممکن است در پشتوانه این صندوق باشند نیستید و این عمل بر خلاف معیارهای طرفداران این ارز دیجیتال است.
هارد فورکها
ارزهای دیجیتال که بلاکچین اختصاصی خود را دارند، به دلیل فرایند اجماع ممکن است در طول زمان، پروتکلها و ساختارهایشان تغییر کنند؛ از مهمترین هاردفورکهایی که تا کنون رقم خورده است میتوان به بیت کوین کش اشاره کرد.
به هنگام ایجاد یک هاردفوردک، نحوه پیادهسازی و توزیع این رمزارز جدید، بر عهده مدیران صندوقهاست و سرمایهگذاران در این فرایند تصمیمگیری، دارای حق رای نیستند.
نقض حریم خصوصی
از اصلیترین و پررنگ ترین مسائلی که طرفداران رمزارزها به آن اعتقاد دارند، عدم نفوذ و دخالت دولتها در سازوکارها و فرآیندهای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. با این وجود با پدید آمدن ETF بیت کوین و پیروی این صندوق از قوانین بازارهای سرمایه، فعالیتهایی مانند احراز هویت و ردیابی افراد، مسائلی هستند که پیش از این در بازار رمزارزها معنایی نداشته و این صندوق میتواند زنگ خطری برای طرفداران بیت کوین باشد.
تأثیر پذیرش ETF بیت کوین بر قیمت چیست؟
نخستین ETF بیتکوین در اکتبر سال ۲۰۲۱ پذیرفته شد؛ تاثیراتی که این اتفاق بر قیمت بازار رمزارزها داشت، فراتر از حد تصور بود و میانگین قیمتی ماهانه بیتکوین در اکتبر ۲۰۲۱ بالاترین میانگین تاریخی این رمزارز است. در ماه پیش از این پذیرش، میانگین قیمتی ۴۱۰۰۰ دلار به ثبت رسیده بود که با به رسمیت شناختن صندوقهای قابل معامله بیتکوین، این رقم به بیش از ۶۱۰۰۰ دلار رسید.
کاربردهای سهام بیت کوین چه هستند؟
همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، عمده ویژگی این صندوق، کارایی و مزیت آن برای نهادها و سازمانها باشد. شرکتهای فعال در حوزه سرمایهگذاری، ریسکپذیری کمتری را به نسبت اشخاص حقیقی دارند و وجهه قانونی ETF بیتکوین، تضمین قابل قبولی برای آنهاست.
تفاوت سرمایهگذاری در ETF بیت کوین و خرید بیت کوین چیست؟
خرید بیتکوین به طور مستقیم از بازار رمزارزها، شما را مالک مقدار مشخصی از این ارز دیجیتال خواهد کرد. علاوه بر این مسئله، به دلیل ویژگی ذاتی این بازار، محدودیت زمانی و جغرافیایی برای انجام معامله در این بازار معنا ندارد. در سمت مقابل، با خرید سهام صندوق ETF، شما مالک حقیقی یک مقدار واحد معین از بیتکوین نیستید و تنها سهامدار صندوق ETF آن هستید. این صندوقها شامل محدودیتهای مختص به خود نیز میشوند و از قوانین معاملاتی کشور صادرکننده خود پیروی خواهند کرد.
چطور میتوانیم ETF بیت کوین بخریم؟
در تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۲۱ شرکت ProShares، نخستین ETF بیتکوین را با نماد BITO به پلتفرم خود اضافه کرد. شما میتوانید با داشتن حساب کاربری در کارگزاریهای آنلاینی که از صندوقهای این شرکت پشتیبانی میکنند، اقدام به خرید سهام BITO کنید؛ چناچه در یک کارگزاری آنلاین حساب کاربری ندارید میتوانید از طریق پلتفرمهایی نظیر Robinhood و Fidelity، اقدام به افتتاح حساب کنید.
جمعبندی
در آکادمی مزدکس در تلاش هستیم تا شما را با اشکال مختلفی از مدلهای سرمایهگذاری آشنا کنیم تا شما بتوانید سبد متنوعی از داراییهای مختلف را بشناسید و آگاهانه آنها را انتخاب کنید. صندوقهای قابلمعامله در بورس، یکی از این روشهای به نسبت نوپا در بازار ارزهای دیجیتال بود که در این مقاله به آن پرداختیم.
لینک کوتاه کپی شد https://mazdax.ir/academy/?p=1857