انواع توکن سازی در سال ۲۰۲۴

اخیراً اکوسیستم دارایی‌های دیجیتال به دلیل عدم قطعیت نظارتی به ویژه در ایالات متحده، با نوسانات قیمتی قابل توجهی مواجه است. علاوه بر این فشار کلی اقتصاد کلان نیز به طور گسترده بر بخش فناوری تأثیر می‌گذارد. در میان این زمان پر فراز و نشیب، توکن‌سازی به موضوع جذابی در فضای کریپتو بدل شده است.

پس از اینکه موسسات مالی اولین زیرساخت دارایی دیجیتال را در چند سال گذشته پیاده‌سازی کردند، توکن سازی همه نگاه‌ها را به خود جلب کرد. این زیرساخت به موسسات مالی و شرکت‌های وب ۳ اجازه می‌دهد تا از مزایای اصلی توکن‌سازی بهره ببرند. این مزایا شامل انتقال جهانی فوری دارایی‌ها، تقسیم پذیری، تسویه سریع، حذف ریسک طرف مقابل، نقدینگی ثانویه و بسیاری موارد دیگر است. چارچوب‌های نظارتی مترقی در اروپا مانند قانون اوراق بهادار الکترونیکی در آلمان و همچنین طرح پایلوت DLT اتحادیه اروپا و MiCA، پذیرش توکن سازی را بیش از پیش تقویت می‌کنند.

روش‌های توکن سازی در بلاکچین

ابزاری: توکن‌ ابزاری که با نام توکن یوتیلیتی و توکن سودمند نیز شناخته می‌شود، به ما امکان استفاده از محصولات و خدمات یک شرکت را می‌دهد. توکن ابزاری به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون زحمت توکن‌ها را در زنجیره ماشین مجازی اتریوم (EVM) ایجاد و پیکربندی کند. گزینه‌های پیکربندی شامل پارامترهای اولیه توکن و ویژگی‌های پیشرفته مانند لیست سیاه و سفید، انتقال نیرو و کارمزد تراکنش است.

برای مطالعه بیشتر: توکن بهادار و توکن کاربردی؛ تفاوت در چیست؟

قابل تعویض: توکن‌های تعویض‌پذیر (ERC-20/ERC-1400) زمانی استفاده می‌شوند که هر توکن با دیگری برابر باشد. به عنوان مثال اوراق قرضه با زمان انتشار یکسان، رمزارزها یا توکن‌های با حقوق یکسان. همگی می‌توانند تقسیم پذیر باشند و اغلب از طریق صرافی‌های متمرکز یا غیرمتمرکز معامله می‌شوند. شناخته شده ترین توکن‌های قابل تعویض عبارتند از:

• توکن سهام
• توکن اوراق قرضه
• توکن کالا
• توکن صندوق سرمایه‌گذاری
• استیبل کوین با پشتوانه فیات
• توکن املاک و مستغلات

غیرقابل تعویض: توکن‌های غیرقابل تعویض (ERC-721/ERC-1155) زمانی استفاده می‌شوند که هر توکن منحصربه‌فرد باشد یا یک دارایی خاص را نمایندگی کند. به عنوان مثال NFTها که قابل تقسیم نیستند، دارای شناسه‌های منحصر به فرد بوده و معمولاً از طریق بازارها مبادلاتی یا حراج‌ها معامله می‌شوند.

• توکن آثار هنری
• توکن بازی

برای مطالعه بیشتر: توکن سازی و انواع آن در بلاکچین

توکن اوراق قرضه 

توکن‌ اوراق قرضه شامل انتشار اوراق قرضه سنتی به شکل دیجیتال در یک بلاکچین است که نشان‌دهنده مالکیت یا ادعای اوراق قرضه اساسی است. این توکن‌ها با چارچوب‌های قوانین رگولاتوری سازگار هستند و فرایند دیجیتالی کردن چرخه اوراق قرضه، از جمله صدور، معامله و تسویه را امکان‌پذیر می‌کنند. آنها در زمینه نهادهای مالی، کارگزاران دولتی و شرکت‌ها کاربرد فراوانی دارند.

مزایا برای صدور کنندگان

• فرآیند صدور کارآمد با سوابق مالکیت غیرقابل تغییر و پرداخت بهره خودکار
• تحویل فوری در مقابل پرداخت (DvP) بدون ریسک طرف مقابل که مستقیماً هزینه ها را کاهش می دهد
• نگهداری ساده بدون و قابلیت انتقال آسان جهانی

مزایا برای سرمایه‌گذاران

• افزایش نقدینگی بازار ثانویه در واحدهای کوچکتر
• تسویه حساب فوری 24/7
• افزایش شفافیت با اطلاعات لحظه‌ای در مورد عملکرد و مالکیت

مزایا برای بانک / تنظیم کننده

• اتوماسیون مدیریت چرخه (صدور، اقدامات شرکتی)
• کاهش هزینه ها و ریسک‌ها
• ایجاد فرصت‌های معاملاتی با خدمات و پلتفرم‌های جدید

توکن سهامی

توکن‌سازی سهامی شامل انتشار سهام شرکت به شکل دیجیتال در یک بلاکچین است که امکان تقسیم مالکیت آن را فراهم می‌کند. توکن سازی سهام دسترسی، شفافیت، نقدینگی و امنیت را افزایش می‌دهد و در عین حال فرآیندها را ساده کرده و هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد.

مزایا برای صدورکنندگان

• دسترسی به  پایگاه سرمایه‌گذار گسترده‌تر
• افزایش نقدینگی از طریق مالکیت کسری و معاملات کارآمدتر
• فرآیند صدور کارآمد و پرداخت خودکار سود سهام

مزایا برای سرمایه‌گذاران

• دسترسی به سرمایه‌گذاری بیشتر در سطح جهانی
• افزایش نقدینگی برای خرید و فروش آسان توکن‌ها
• تسویه حساب فوری 24/7

مزایا برای بانک / تنظیم کننده

• افزایش پیشنهادات و جریان های درآمدی با ترکیب سهام توکن شده
• فرآیندهای ساده و کارایی هزینه از طریق معامله و تسویه ساده
• اتوماسیون مدیریت چرخه عمر (صدور اقدامات شرکتی) کاهش هزینه ها و ریسک ها

توکن کالا

توکن سازی کالاها شامل نمایش کالاهای فیزیکی به عنوان توکن‌های دیجیتال در بلاکچین است. این توکن‌ها مالکیت یا ادعای کالاهای اساسی را نشان می‌دهند و امکان تجارت، نقدینگی و دسترسی کارآمد را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.توکن سازی کالا، نقل و انتقالات را ساده می‌کند، هزینه ها را کاهش و شفافیت و امنیت را در بازارهای کالایی افزایش می‌دهد.

مزایا برای صدورکنندگان

• افزایش کارایی در صدور و تسویه کالاها
• دسترسی به یک پایگاه سرمایه گذار گسترده تر
• بهبود شفافیت و قابلیت ردیابی زنجیره تامین کالا از طریق اطلاعات بلادرنگ
• فرآیندهای ساده و کارایی هزینه از طریق معاملات خودکار 
• کاهش ریسک از طریق بهبود شفافیت و تراکنش های امن
• افزایش پیشنهادات و جریان های درآمدی با ترکیب کالاهای توکن شده

مزایا برای سرمایه گذاران

• فرصت های متنوع سازی با سرمایه گذاری آسان در طیف وسیعی از کالاها
• افزایش نقدینگی از طریق مالکیت کسری و معاملات کارآمد
• کاهش ریسک طرف مقابل با مالکیت مستقیم کالاهای توکن شده

توکن صندوق سرمایه گذاری

توکن‌سازی صندوق سرمایه‌گذاری شامل نشان دادن مالکیت دارایی‌های یک صندوق سرمایه‌گذاری به شکل دیجیتال در بلاکچین است. این توکن‌سازی را می‌توان برای انواع مختلف صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مانند صندوق‌های بورسی (ETF)، صندوق‌های تامینی، صندوق‌های سهام خصوصی یا صندوق‌های املاک و مستغلات اعمال کرد.

مزایا برای صدورکنندگان

• دسترسی به یک پایگاه سرمایه گذار گسترده تر
• افزایش نقدینگی صندوق، به طور بالقوه امکان تجارت و خروج آسان تر را فراهم می کند
• افزایش سرمایه با بهره برداری از منابع جدید به لطف تقسیم بندی

مزایا برای سرمایه گذاران

• دسترسی به سرمایه گذاری های خصوص (PE) از طریق مالکیت کسری و تجارت آسان‌تر سهام
• شفافیت و جریان اطلاعات بهبود یافته با دسترسی بلا‌درنگ و به‌روزرسانی‌های صندوق 

مزایای برای صندوق

• گسترش پیشنهادات و جریان های درآمدی با ترکیب توکن های خصوصی
• افزایش بهره وری در مدیریت صندوق با فرآیندهای خودکار و قرارداد هوشمند
• گسترش بازار با ارائه خدمات به یک پایگاه سرمایه گذار گسترده تر و ارائه سرمایه گذاری های جایگزین

استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات

استیبل کوین دارای پشتوانه فیات، ارزهای دیجیتالی هستند که به ارزهای فیات سنتی متصل شده‌اند. آنها ثبات قیمتی خود را از طریق ذخایر ارز فیات حفظ می‌کنند. هر واحد استیبل کوین نشان دهنده مقدار خاصی ارز فیات است که نوسان قیمت را کاهش می‌دهد. استیبل کوین ها با حفظ تعامل و ثبات، تراکنش‌های دیجیتال و ذخیره ارزش را امکان پذیر می کنند.

مزایا برای صدورکنندگان

• تحویل در برابر پرداخت فوری (t+0) بدون ریسک طرف مقابل که مستقیماً هزینه‌ها را کاهش می‌دهد
• نگهداری ساده بدون CSD و قابلیت انتقال آسان جهانی
• افزایش شفافیت از طریق خدمات مالی قابل حسابرسی

مزایا برای سرمایه‌گذاران

• ثبات قیمت و ذخیره قابل اعتماد ارزش
• دسترسی جهانی برای تراکنش های فوری برون مرزی
• شفافیت و جریان اطلاعات بهبود یافته

مزایا برای بانک / تنظیم کننده

• معاملات برون مرزی مقرون به صرفه با کاهش هزینه ها، زمان تسویه حساب و سوابق تغییرناپذیر
• افزایش سرعت و کارایی در پردازش پرداخت
• انطباق مقرراتی با راه حل های دارایی دیجیتال سازگار و شفاف

توکن املاک و مستغلات

توکن سازی املاک و مستغلات، فرایند تبدیل املاک فیزیکی به توکن های دیجیتال در بلاکچین است. با توکن سازی دارایی‌های املاک و مستغلات به واحدهای کوچکتر و در دسترس تقسیم می‌شود و مالکیت کسری و تجارت امن را امکان پذیر می‌کند.

مزایا برای صاحبان خانه و شرکت‌های ساختمانی

• دسترسی به پایگاه سرمایه گذار گسترده تر
• افزایش نقدینگی، به طور بالقوه امکان تجارت آسان تر را فراهم می کند
• فرآیندهای مدیریت وام ساده از طریق دیجیتالی کردن و اتوماسیون

مزایا برای سرمایه گذاران

• تنوع پرتفوی با قرار گرفتن در معرض دارایی های املاک و مستغلات
• دسترسی به درآمد غیرفعال جدید با هزینه کم
• افزایش شفافیت، جریان اطلاعات و تجارت ثانویه

مزایا برای موسسات مالی

• جریان های درآمدی جدید، دریافت کارمزد از صدور و مدیریت.
• افزایش کارایی و شفافیت با معاملات ساده و سوابق مالکیت شفاف

توکن آثار هنری

توکن سازی آثار هنری، تبدیل مالکیت آنها به توکن‌های دیجیتال در بلاکچین است. این توکن‌ها مالکیت کسری، افزایش نقدینگی، دسترسی و سهولت انتقال را به ارمغان  می‌آورند. این برای انواع مختلف آثار هنری مانند نقاشی، مجسمه‌سازی و دیگر آثار خلاقانه کاربرد دارد.

مزایا برای هنرمندان و مجموعه داران

• فرصت های جدید کسب درآمد از طریق تقسیم بندی و پایگاه سرمایه گذار گسترده تر
• قرار گرفتن در معرض آثار هنری از طریق دسترسی گسترده تر به بازار
• افزایش شفافیت و اعتماد در معاملات هنری با استفاده از فناوری بلاک چین

منافع برای سرمایه گذاران

• موانع ورود کمتر و امکان تنوع بهتر پورتفولیو
• افزایش بالقوه سرمایه و فرصت های سرمایه گذاری با تجارت آسان
• افزایش شفافیت و اعتماد با اطلاعات بلادرنگ درباره مالکیت

مزایا برای گالری ها و متصدیان

• انتقال موثر مالکیت و کاهش واسطه ها در معاملات هنری
• تعامل نوآورانه با مخاطبان از طریق نمایشگاه دیجیتال و تجربه سرپرستی
• افزایش دسترسی به بازار با نمایش و تجارت هنر در قالب دیجیتال

توکن گیمینگ

کاربرد توکن‌ها در بازی، صدور دارایی‌ها، پاداش‌ها یا ارزهای درون بازی به شکل دیجیتالی بومی در بلاک چین است. این توکن های دیجیتال نشان دهنده مالکیت یا حقوق اقلام مجازی هستند و می توانند با سهولت، امنیت و شفافیت بیشتری معامله، انتقال یا مدیریت شوند. همچنین سازندگان بازی به راحتی می توانند با این توکن‌ها پاداش دریافت کنند.

پیشنهاد مطالعه: صفر تا صد گیم فای و معرفی بازی‌های درآمدزا

مزایای برای گیمرها

• افزایش مالکیت و کنترل بر دارایی‌های درون بازی و آیتم‌های مجازی
• امکان تجارت/فروش دارایی‌های مجازی، باز کردن قفل نقدینگی و کسب ارزش واقعی
• پتانسیل کسب جوایز و انگیزه برای دستاوردها یا مشارکت در بازی

مزایا برای ناشران و توسعه دهندگان بازی

• مدل درآمدی جدید و فرصت‌های کسب درآمد
• افزایش تعامل و حفظ بازیکن از طریق اقتصادهای توکن و بازار
• ایجاد جامعه بهبود یافته، به بازیکن اجازه می دهد تا در توسعه بازی مشارکت کند
• تکامل اکوسیستم بازی

مزایا برای تولیدکنندگان محتوا

• انگیزه سازندگان محتوای بازی را برای مشارکت در پروژه افزایش می‌یابد
• فرصت‌های کسب درآمد مانند فروش توکن، پاداش یا تعامل ویژه در دسترس هستند
• افزایش تعامل و ارتباط با طرفداران از طریق تجربیات و محتوای منحصر به فرد

کلام آخر

در این مقاله مروری کردیم بر روش‌های محبوب توکن سازی دارایی های مختلف در سال 2024 و مزایای هر کدام را برای کاربران، توسعه دهندگان و منتشر کنندگان توکن بر شمردیم. با محبوبیت روزافزون دارایی‌های دیجیتال انتظار می‌رود در سال های پیش رو شاهد تحولات بزرگی در زمینه معاملات و بازارهای مالی باشیم.

مزدکس اولین پلتفرم ایرانی است که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، همگام با ترندهای جهانی حرکت کرده و از معاملات سهام صندوق های بورسی در بستر بلاکچین پشتیبانی می‌کند.