توکنایز فلزات گرانبها در بستر بلاکچین؛ فرصت ها و چالش‌ها

طلا و نقره برای هزاران سال به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری محبوب شناخته می‌شدند. در حال حاضر، فلزات گرانبها علی‌رغم اینکه مقیاس استخراج آنها هنوز نسبتاً محدود است، کاربردهای صنعتی و سرمایه‌گذاری بیشتری پیدا کرده‌اند. با افزایش ارزش فلزات گرانبها، درجه و پویایی توسعه فناوری‌های جدید مانند بلاکچین هم افزایش می‌یابد. نشانه‌های زیادی مبنی بر اینکه توکن سازی فلزات گرانبها می‌تواند به یکی از مهم‌ترین کاربردهای بلاکچین تبدیل شود، وجود دارد. در این مقاله از آکادمی مزدکس به توکنایز فلزات گرانبها به همراه مزایا و چالش‌هایی که در این مسیر است، می‌پردازیم. 

توکنایز فلزات گرانبها چرا منطقی است؟

توکن‌های دارای پشتوانه فلزات گرانبها را می‌توان به طور مداوم و در سطح جهانی معامله کرد، که این باعث می‌شود آنها تقریباً از هر شکل دیگری از مالکیت فلزات گرانبها، نقدپذیرتر شوند. آنها همچنین راحت‌تر ذخیره می‌شوند و خطر سرقت مرتبط با ذخیره‌سازی فیزیکی فلز توسط خریدار را ندارند.

از آنجایی که این توکن‌ها با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد می‌شوند، به صورت غیرمتمرکز معامله می‌شوند. این بدان معناست که هیچ شخص یا موسسه‌ای در صورت عدم رعایت قوانین تعیین شده نمی‌تواند بر روند خرید و فروش آنها تاثیرگذار باشد. علاوه بر این، ماهیت بازارهای غیرمتمرکز، واحد صادرکننده توکن‌ها را مجبور می‌کند که از بهترین شیوه‌ها، مانند حسابرسی شفاف و حفاظت از دارایی‌های پشتوانه توکن‌ها پیروی کند. بنابراین خریدار توکن تقریباً بدون نیاز به ذخیره‌سازی فیزیکی به دارایی‌های نگهداری شده دسترسی مستقیم دارد.

مزایای توکنایز فلزات گرانبها 

توکنایز فلزات گرانبها مزایای متعددی را به ما ارائه می‌دهد که در ادامه 4 مورد از مهمترین آنها را برای سرمایه‌گذاران نام می‌بریم:

اغراق نیست اگر بگوییم فلزات گرانبها یعنی طلا و نقره از هزاران سال قبل به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار گرفته‌اند. بشر همیشه برای آنها جایگاه ویژه‌ای قائل بوده است. آنها حتی در حال حاضر جذابیت خود را از دست نداده‌اند، اما فناوری‌های مدرن مانند بلاکچین و توکن‌سازی دیدگاه متفاوتی را در مورد فرآیند سرمایه‌گذاری در این دارایی‌ها ارائه می‌دهند. توکن‌سازی فلزات گرانبها، مستلزم ایجاد یک قرارداد هوشمند است. این سند دیجیتال از امنیت بالایی برخوردار است، نیازی به مشارکت اشخاص ثالث ندارد و اجرای تعهدات مقرر را تضمین می‌کند. بنابراین، اولین مزیت طلای توکن شده، عدم وجود هزینه‌های غیر منطقی به لطف مخاطبین هوشمند خواهد بود. فروش طلای توکن شده مانند هر دارایی یا ارز دیجیتال دیگر آسان خواهد بود.

در حالی که هنگام خرید طلا/نقره فیزیکی خطراتی مانند “گرفتاری در دام کلاهبرداران” وجود دارد، در معامله توکن‌های طلا این به معنای واقعی کلمه غیرممکن است. چرا؟ زیرا ویژگی‌ها و حرکت دارایی توکن‌شده به‌طور مداوم با استفاده از اسکن RFID فلز گرانبها بر بستر بلاکچین نظارت و گزارش می‌شود و داده‌های مربوط به مکان دارایی و ویژگی‌های آن را به بلاکچین ارسال می‌کند. به این ترتیب، سرمایه‌گذار همیشه هنگام خرید دارایی، تمام اطلاعات لازم را که نمی‌توان آن‌ها را دستکاری کرد، در اختیار خواهد داشت. از این رو، کاهش کلاهبرداری‌ها، دومین مزیت مهمی است که توکنایز فلزات گرانبها به ما ارائه می‌دهد.

طلا/نقره توکن شده با بلاکچین در مکانی امن با رعایت تمام جوانب احتیاط ذخیره می‌شود. در عین حال، توکن‌های پشتوانه شده با این فلزات گرانبها را می‌توان به راحتی بدون اشاره به مکان یا زمان، به صورت غیرمتمرکز معامله کرد. بر این اساس، سومین مزیت مهم توکنایز فلزات گرانبها افزایش نقدینگی با فروش طلا/نقره به افراد تایید شده در سراسر جهان بدون توجه به موقعیت جغرافیایی آنها است.

فاکتور امنیت بزرگترین برگ برنده تمرکززدایی است. در حال حاضر بازار فلزات گرانبها عاری از کلاهبرداری و بلاتکلیفی نیست. پرونده اخیر جی پی مورگان که به دلیل دستکاری قیمت نقره تحت تحقیقات قضایی قرار دارد، گواه روشنی از این موضوع است. تمرکززدایی از بازار فلزات گرانبها قادر است سطح جدیدی از شفافیت در معاملات را فراهم کند. 

قطعیت مبدأ

با کاهش آهسته ذخایر موجود، علاقه عموم به روش‌های استخراج در حال افزایش است. در قرن بیست و یکم، وضوح منشاء فلزات گرانبها تقریباً به اندازه قیمت آنها مهم شده است. در عین حال، به عنوان مثال، در مورد طلا، سهم استخراج غیرقانونی و غیررسمی از سال 2000 تقریباً افزایش یافته است.

بلاکچین علاوه بر ایجاد مکانیزم سرمایه‌گذاری جدید، می‌تواند زنجیره تامین فلزات گرانبها را به طور کامل مدرن کند. منشاء فلزات گرانبها را می‌توان با استفاده از فناوری های گواهی غیرمتمرکز مانند IDWorks و ایمن سازی تمام اطلاعات مرتبط از طریق یک بلاکچین خصوصی (مانند شبکه R3 Corda) کاملاً شفاف کرد. به طور خلاصه، فناوری بلاکچین امکان ثبت غیرقابل تغییر و تأیید مستقل داده‌های مربوط به هر مرحله از زنجیره تأمین یک ماده خام خاص را می‌دهد. در نتیجه، ردیابی دقیق مسیر آن و کشف هرگونه تلاش برای دستکاری یا تقلب امکان‌پذیر می‌شود.

محدودیت‌های توکن سازی فلزات گرانبها

حساسیت ضعیف

اولین چالش به دانش ناکافی پیرامون این موضوع باز می‌گردد. اکثر مردم هیچ ایده‌ای در خصوص توکنایز دارایی‌ها ندارند. این مساله نقش مستقیمی در محدود کردن نرخ پذیرش چنین توکن‌هایی دارد. هنور افراد اندکی از مزایای نگهداری فلزات گرانبها به صورت توکنیزه شده آگاه هستند. آنها همچنین نمی‌دانند که چگونه و از طریق کدام پلتفرم‌ها می‌توانند برای دسترسی به توکن‌های با پشتوانه فلزات گرانبها دسترسی داشته باشند. 

مساله بعدی، نگرانی مردم در مورد کلاهبرداری در این حوزه است. این وضعیت را می‌توان تا حد زیادی به نرخ بالای اخبار منفی در مورد ارزهای دیجیتال در رسانه‌های جریان اصلی نسبت داد که تحت تأثیر جنگ دولت‌ها با ارزهای دیجیتال است. تبلیغات منفی برای توکن‌سازی فلزات گرانبها نیز عمدتاً در جوامع کریپتو عاملی بازدارنده ایجاد کرده است. عموم مردم در بی اطلاعی به سر می‌برند و نرخ پذیرش چنین توکن‌هایی را کاهش می‌دهند.

رقابت با بزرگترین بازیکنان بازار

دولت‌ها، بزرگترین بازیگران در بازار فلزات گرانبها هستند که این فلزات را با ذخایر استراتژیک فارکس مبادله می‌کنند. تقاضای طلا از سوی بانک‌های مرکزی در سال 2019 به 650.3 تن رسید که این حدود 31 درصد از کل تقاضای جهانی طلا در همان سال است!

با این حال، دولت‌ها پلتفرم های معاملاتی مختص به خود را دارند که از طریق آنها چنین دارایی‌هایی را خرید و فروش می‌کنند. این پلتفرم‌ها شامل لینک‌های مستقیم به شرکت‌های معدنی و واسطه‌ها هستند که ابتدا باید یک فرآیند مناقصه را انجام دهند. دولت‌ها همچنین در مورد فلزات گرانبها مانند طلا و نقره، به طور مستقیم با سایر دولت‌ها تجارت می‌کنند.

پیامدهای این امر این است که بازارهای فلزات گرانبهای توکنایز شده تنها می‌توانند به حدود ⅔ کل بازارها در هر مقطع زمانی دسترسی داشته باشند. سایر بازیگران اصلی مانند استخراج‌کنندگان، واسطه‌های بزرگ و بانک‌ها نیز در بازارهای دولتی شرکت می‌کنند ویا بازارهای داخلی خود را دارند. 

عدم وجود اجماع جهانی در مورد قانونگذاری آنها

کل صنعت بلاکچین نسبتاً جوان است. این واقعیت که بلاکچین یکی از متحول کننده‌ترین نوآوری‌های اخیر است، دولت‌ها را مجبور کرده که برای وضع مقررات در این بخش تلاش کنند. اما مقررات داخلی، اگرچه یک مانع بزرگ است، اما موضوع اصلی نیست. مشکل اصلی در مورد مقررات، فقدان یک سیستم قانونی توافق شده و هماهنگ بین‌المللی برای تنظیم این بخش است.

به عنوان مثال، سیستم مالیاتی در سراسر مرزها هماهنگ نیست. یک دولت ممکن است با یک سرمایه‌گذار خارجی که در معامله فلزات گرانبها توکن شده در کشور خود مشکلی نداشته باشد. با این حال، دولت اصلی سرمایه‌گذار ممکن است موضعی کاملاً منفی در برابر بلاکچین داشته باشد و این تراکنش را به‌عنوان فرار مالیاتی تلقی کند. بنابراین، در حالی که توکنایز فلزات گرانبها از مزایای انتقال‌های سریع و ارزان بین‌المللی که بلاکچین ارائه می‌دهد لذت می‌برند، اما با موانع نظارتی شدیدی دست و پنجه نرم می‌کند.

بازارهای توسعه نیافته

مشکل بازارهای توسعه نیافته یکی دیگر از مسائلیست که به دلیل افزایش چشمگیر امور مالی غیرمتمرکز پدیدار شده است. آنها خیلی سریعتر از توسعه بازارهای خود رشد کرده‌اند، به‌ویژه از دیدگاه حقوقی. در حال حاضر بازارهای مجاز انگشت‌شماری برای معامله توکن فلزات گرانبها وجود دارد. این کار را برای سرمایه‌گذاران فلزات گرانبها سخت‌تر می‌کند، زیرا ترجیح می‌دهند دارایی خود را در بازارهای قانونی مرسوم با بازارهای توسعه یافته روانه کنند.

علاوه بر این، بازارها فاقد پیوندهای عمیق متقابل با موسسات مالی سنتی برای حرکت روان‌تر امور مالی هستند. اکثر معامله‌گران فلزات گرانبها سرمایه خود را در بانک‌های سرمایه‌گذاری نگهداری می‌کنند. چنین بانک‌هایی معمولاً با بازارهای سنتی فلزات گرانبها و خدمات مشاوره سرمایه‌گذاری اختصاصی پیوندهای متقابل دارند.

افزایش حساسیت به ضرر از طریق جرایم سایبری

یک اشکال عمده که در توکن سازی فلزات گرانبها وجود دارد که مرتبط با ماهیت بلاکچین و حساسیت درخصوص جرایم سایبری است. اگر بخواهیم منصف باشیم، سیستم بلاکچینی که توکن بر روی آن ساخته می‌شود، کاملاً امن است. این به لطف قانون حمله 51 درصدی و ماهیت تغییر ناپذیر بلاکچین است. مشکل از زمانی آغاز می‌شود که دارایی‌ها به کیف پول برای ذخیره‌سازی منتقل می‌شوند. کیف‌پول‌های داغ به دلیل ماهیت آنلاین‌شان آسیب‌پذیر هستند و به عنوان یک مانع اصلی برای سرمایه‌گذاران عمل می‌کنند.

توکن سازی فلزات گرانبها؛ چشم انداز آینده

فلزات گرانبها یکی از بهترین دارایی‌ها برای محافظت از سرمایه در برابر تورم و نوسانات بازار هستند و با توکن سازی، تجارت آنها ساده‌تر از همیشه می‌شود. بنابراین، علاوه بر توکن‌های موجود که توسط طلا یا نقره تضمین شده‌اند، احتمالاً به زودی شاهد توکن‌های سایر از فلزات گرانبها هم خواهیم بود.

مزدکس اولین و تنها پلتفرم ایرانی است که از توکنایز دارایی‌ها در بستر بلاکچین پشتیبانی می‌کند و امروزه شما می‌تواند بالغ بر سهام 17 صندوق بورسی (ETF) که در بین آنها فلزات گرانبها و طلا هم به چشم میخورد را به صورت 24 در 7 معامله کنید.

صندوق پشتوانه سكه طلا كهربا

صندوق سکه طلا کیان

صندوق پشتوانه طلای لوتوس