امروزه صرافی‌های متمرکز بر پایه مکانیسمی به نام «دفتر ثبت سفارشات» یا همان اوردر بوک فعالیت می‌کنند. نحوه کار این پلتفرم‌ها به این شکل است که ابتدا کاربران سفارش‌های خرید و فروش خود را (با ذکر مقدار و مبلغ پیشنهادی) در اوردر بوک ثبت می‌کنند. سپس موتور تطبیق خودکار صرافی، سفارشات خرید و فروش را بر اساس قیمت‌های پیشنهادی با یکدیگر تطبیق می‌دهد و آنها را تکمیل می‌کند. بنابراین در این صرافی‌ها، دو نوع کاربر وجود دارد:
- کاربری که سفارش خرید یا فروش می‌دهد که اصطلاحاً به آن میکر (Maker) می‌گویند.
- کاربری که این سفارش را دریافت می‌کند که اصطلاحاً به آن تیکر (Taker) می‌گویند.
هر دو این کاربران باید برای معاملات خود در یک صرافی کارمزد پرداخت کنند. اما نحوه تعامل صرافی‌ها با این دو دسته معامله‌گر چگونه است؟ با ما در این مقاله از آکادمی مزدکس همراه شوید تا بیشتر به مفهوم میکر، تیکر و تفاوت این دو آشنا شوید.
کارمزد معاملات ارزهای دیجیتال
امروزه معاملات ارزهای دیجیتال رایگان نیست و در نظر گرفتن هزینه معاملات یکی از مهم‌ترین معیارها برای معامله‌گران بازارهای مالی است. در بازار رمزارزها هم زمانی که یک معامله‌ای انجام می‌دهید، مقداری پول به صورت درصدی اندک از کل مبلغ معامله به کارمزد اختصاص داده می‌شود. به منظور انجام معاملاتی مؤثر، معامله‌گران باید از انواع متداول کارمزد که صرافی‌های ارز دیجیتال برای سفارش‌های خود دریافت می‌کنند، اطلاع داشته باشند. هنگام محاسبه نرخ کارمزد در صرافی‌ها، سفارش‌ها به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند: ۱. سفارش‌ها با «کارمزد میکر یا سازنده» و ۲. سفارش‌ها با «کارمزد تیکر یا گیرنده» که در ادامه این مقاله به بررسی آنها می‌پردازیم.
کارمزد میکر چیست و شامل کدام معامله‌گران می‌شود؟
سفارشی که نقدینگی را به دفتر ثبت سفارش اضافه می‌کند تا معامله‌گر دیگری آن را دریافت کند، به سفارش تیکر معروف است. به عنوان مثال، یک لیمیت اوردر (سفارش محدود) برای معامله در صرافی معمولاً بلافاصله تکمیل نمی‌شود. بلکه زمانی فعال می‌شود که قیمت دارایی موردنظر مانند بیت کوین تا یک سطح معینی افزایش یا کاهش یابد.
بنابراین، معامله‌گری که چنین سفارشی می‌دهد، برای سایر معامله‌گران در بازار «نقدینگی» ایجاد می‌کند. معامله‌گر با ثبت این سفارش، نقدینگی را به اوردر بوک صرافی اضافه کرده و با توجه به ارائه گزینه‌های جدید برای سایر معامله‌گران، «میکر» نامیده می‌شود.
یک سفارش برای اینکه به عنوان میکر در نظر گرفته شود، باید از نظر قیمت بالاتر از سقف سفارش‌های فروش و یا کمتر از کف سفارش‌های خرید موجود باشد.
کارمزد میکر برای سفارشات اغلب کمتر از سایز کارمزدها است. زیرا صرافی‌ها علاقه‌مند به جذب معامله‌گران بیشتر به پلتفرم های خود به منظور تولید نقدینگی هستند. نقدینگی در صرافی بیانگر میزان علاقه بازار بر اساس تعداد معامله‌گران فعال و حجم کلی معاملات است. بنابراین کارمزد کمتر میکر به نوعی باعث انگیزه برای ورود نقدینگی به یک صرافی می‌شود.
اما نقطه ضعف قرار گرفتن در نقش میکر این است که اغلب میکرها برای تکمیل سفارشات خود به زمان زیادی نیاز دارند. یعنی تا زمانی که بازار به محدوده قیمت تعیین شده آنها برسد باید صبر کنند.
اگر نقدینگی را به عنوان عامل اصلی فعالیت در صرافی‌ها در نظر بگیرید، می‌توانیم از این تشبیه استفاده کنیم که میکرها، معامله‌گران را جذب کرده و همزمان به رشد یک صرافی کمک می‌کنند. در طرف مقابل «تیکرها» قرار دارند که در یک رابطه همزیستی با میکرها هستند. در ادامه بیشتر با نقش تیکرها آشنا می‌شویم.
کارمزد تیکر چیست و شامل کدام معامله‌گران می‌شود؟
اما در سوی دیگر، «تیکر» وجود دارد. اصطلاح تیکر برای معامله‌گرانی استفاده می‌شود که به دنبال گزینه‌های معاملاتی هستند که بخواهند بلافاصله یا در اسرع وقت تکمیل شود. چنین گزینه‌ای می تواند یک سفارش بر اساس بازار (market order) باشد. به یاد داشته باشید که سفارش بازار بر اساس فوریت است. تیکرها برای تکمیل سفارش‌های موجود در اوردر بوک، سفارش‌های خرید یا فروش را انجام داده و پس از اجرا کارمزد تیکر را پرداخت می‌کنند.
بیایید با یک مثال به بررسی مفهوم تیکر بپردازیم. تصور کنید یک معامله گر برای ۱ بیت کوین (BTC) سفارش خرید داده و یک سفارش بازار را برای این معامله تکمیل می‌کند. سپس صرافی بر اساس سفارشات میکر موجود، این درخواست را تکمیل و بیت کوین را به حساب کاربر مربوطه واریز می‌کند.
سفارش بازار همیشه بلافاصله پر می‌شود. اما توجه داشته باشید که اگر سفارش به قدری بزرگ باشد که نقدینگی کافی در اوردر بوک صرافی وجود نداشته باشد، سفارش رد می‌شود.
به یاد داشته باشید که سفارشات بر اساس بازار، بدون توجه به قیمت فعلی یک دارایی در دسترس هستند. بنابراین، تیکر تقریباً بلافاصله سفارش خرید 1 بیت کوین را تکمیل می‌کند و برای اجرای سریع آن توسط صرافی و میکرها، کارمزد بالاتری را از معامله‌گر دریافت می‌کند.
در اکثر اوردر بوک‌ها، سفارشات به دوسته لیمیت اوردر (limit orders) و استاپ لیمیت اوردر (stop limit order) تقسیم می‌شوند که برای مدت طولانی در دفترچه سفارش باقی می‌مانند. همیشه یک میکر و یک تیکر برای تکمیل یک سفارش وجود دارند. سفارش لیمیت اوردر با همان قیمتی که در حال حاضر در دفتر سفارشات وجود دارد به عنوان تیکر پر می‌شود.
سفارشاتی که هم میکر و هم تیکر هستند
گاهی اوقات یک سفارش هم می‌تواند کارمزد میکر و تیکر را شامل شود. فرض کنید معامله‌گر A می‌خواهد 1 بیت کوین را به قیمت 18000 دلار خریداری کند. بنابراین او یک سفارش لیمیت اوردر ثبت می‌کند و امیدوار است که قیمت تا 18000 دلار کاهش یابد. سپس معامله‌گر B می‌خواهد 2 بیت کوین بفروشد. او یک سفارش لیمیت اوردر فروش برای 2 بیت کوین خود به قیمت 18000 دلار می‌دهد.
هنگامی که سفارش معامله‌گر B انجام شود، بلافاصله با سفارش معامله گر A مطابقت خواهد داشت. معامله گر A هزینه میکر می‌پردازد اما معامله گر B فقط برای 1 بیت کوینی که به تازگی فروخته، کارمزد تیکر می‌پردازد. با این حال، از آنجایی که تنها یکی از 2 بیت کوین فروخته شده است، سفارش معامله گر B تنها 50 درصد تکمیل می‌شود و کماکان در اوردر بوک باقی می‌ماند. هنگامی که معامله‌گر سومی (C) یک بیت کوین باقی مانده را بخرد، معامله گر B برای باقی مانده بیت کوینی که به او فروخته، کارمزد میکر پرداخت می‌کند.
جمع بندی
در این مقاله تلاش شد تا مفهوم میکر و تیکر را در صرافی‌های ارز دیجیتال به زبانی ساده بیان کنیم. با مطالعه این مقاله حتماً متوجه شده‌اید که تعداد سفارشات میکر و تیکر یکی از عواملیست که حجم معاملات یک صرافی را مشخص می‌کند و هرچه اعتبار یک صرافی بیشتر باشد، تعداد میکرها و تیکرهای آن هم بیشتر است.
در نهایت، برای شفاف‌سازی، اصطلاحات «میکر» و «تیکر» را نباید با اصطلاح «بازارساز» اشتباه گرفت. زیرا بازارسازان به‌عنوان معامله‌گرانی عمل می‌کنند که نقدینگی را در بازار افزایش داده تا با در اختیار داشتن تعداد زیادی دارایی که می‌توان آنها را در کوتاه‌مدت خرید و فروش کرد، موجب افزایش کارایی معاملات شوند.
در پایان باید اشاره کنیم که یک صرافی ارز دیجیتال برای افزایش نقدینگی و حجم معاملات خود، رویکردهای متفاوتی در دریافت کارمزد از کاربران اتخاذ می‌کند که میکر و تیکر دو نمونه از آنها است.
لینک کوتاه کپی شد
https://mazdax.ir/academy/?p=5667
