تاریخچه ظهور بیت کوین و روند قیمتی این پادشاه رمزارزها

تاریخچه بیت کوین همواره یک داستان پر فراز و نشیب بوده و در حال حاضر ما در یکی از پرتلاطم ترین دوره های تاریخی آن هستیم.

در ۳۱ اکتبر سال ۲۰۰۸، فردی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو با انتشار وایت پیپری جزئیات یک «سیستم نقدی الکترونیکی همتا به همتا» که یک زیرساخت مالی جهانی مبتنی بر رمزنگاری بود را منتشر کرد. اما اکنون با گذشت بیش از یک دهه از آن زمان، رمزارزها در حوزه‌های مختلف اقتصادی مورد بحث قرار گرفته‌اند و برخی کشورها در حال تحقیق و توسعه پروژه ارزهای دیجیتال خود هستند.

ساختار داده‌های بیت‌کوین (BTC) که اغلب از آن به عنوان بلاکچین یاد می‌شود، در موارد استفاده‌ای همچون مدیریت زنجیره تامین، برنامه‌ریزی منابع بین‌المللی، تجارت انرژی، سازمان‌های غیرمتمرکز خودگردان و موارد دیگر مورد بررسی و اجرا قرار گرفته است. هدف از این مقاله توضیح جامعی از تاریخچه خلق بیت‌کوین، پیشینیان آن و  تغییرات قیمتی این ارز دیجیتال است.

۱۹۸۲-۱۹۹۷ (پروژه E-Cash)

به طور خاص ما می‌توانیم تاریخچه بیت‌کوین را تا سال ۱۹۸۲ ردیابی کنیم. این یعنی زمانی که دانشمند علوم رایانه‌ای به نام دیوید چوم (David Chaum) برای اولین بار مفهوم E-Cash یا پول نقد الکترونیکی را پیشنهاد کرد. چوم که قبلاً در اوایل دهه ۸۰ در خصوص حریم خصوصی در قلمرو دیجیتال موضوعاتی را مطرح کرده بود، مقاله‌ای تحت عنوان «امضاهای کور برای پرداخت‌های غیر قابل ردیابی» را منتشر کرد که به تشریح شکل جدیدی از  پول که می‌توانست یک سیستم پرداخت خودکار باشد و اشخاص ثالث نمی‌توانند داده‌های پرداخت را ببینند، پرداخت.

چوم سعی کرد در سال ۱۹۹۰ با ایجاد DigiCash از ایده سیستم امضای کور، استفاده عملی کند. DigiCash شرکتی بود که در آمستردام تأسیس شد و برای ایجاد یک ارز آنلاین امن و مطمئن طراحی شده بود. هرچند شهرت چوم به‌عنوان یک انسان خلاق، کارمندان و سرمایه‌های ریسک پذیر را مجذوب  خود کرد، اما محصول او هرگز مورد توجه قرار نگرفت تا اینکه در اواخر دهه ۹۰ شرکت DigiCash رسماً ورشکست شد.

با این حال ایده چوم دروازه‌های ورود به عصر دیجیتالی پول را برای دیگران باز کرد. به طوری که در سال ۱۹۹۷، آدام بک سیستم اثبات کار «هش کش» که بسیار شبیه به چیزی بود که امروزه بیت‌کوین استفاده می کند را معرفی نمود.

پروژه‌های  b-money و Bit Gold

سال ۱۹۹۸ شاهد ظهور ناگهانی دو ایده ارز دیجیتال دیگر بودیم. اواخر این سال وی دای (Wei Dai) در مقاله‌ای به جزئیات ارز دیجیتال “b-money” پرداخت که تبادل آن بسیار شبیه به آنچه بیت‌کوین در بلاکچین انجام می‌دهد بود. در این شبکه، سیستم اثبات کار با حل یک محاسبات ریاضی ارزی را ایجاد می‌کند و انتقال پول به شبکه انجام می‌شود.

در همان سال، نیک سابو (Nick Szabo) پیشنهاد مشابهی با عنوان “Bit Gold” را ارائه کرد. استدلال سابو برای این ارز جایگزین چیزی بود که نیاز به شخص ثالث، مانند بانک مرکزی، برای ایجاد یا مدیریت آن را برطرف می‌کرد. مدل اثبات کار سابو، بیت‌هایی را به ارمغان می‌آورد که در آن از داده‌های آخرین رشته بیت برای ایجاد تراکنش بعدی، مشابه بلاکچین بیت‌کوین استفاده می‌شد.

اما با این حال، هیچ یک از این پیشنهادها به نتیجه نرسیدند.

ظهور بیت کوین

سپس در سال ۲۰۰۸ بیت‌کوین متولد شد. در آگوست این سال دامنه Bitcoin.org ثبت شد. دو ماه بعد، وایت پیپر بیت‌کوین توسط فرد یا گروهی ناشناس ملقب به ساتوشی ناکاموتو منتشر شد: «بیت‌کوین: یک سیستم پرداخت الکترونیکی همتا به همتا». وایت پیپر بیت‌کوین جاه‌طلبی‌های مشابهی با پروژه‌های قبلی خود داشت. یعنی امضای دیجیتال امن، عدم نیاز به شخص ثالث، اثبات کار و هش کردن تراکنش‌ها برای تشکیل زنجیره.

در روزهای ابتدایی سال ۲۰۰۹، اولین بلاک بیت‌کوین معروف به بلاک جنسیس یا پیدایش استخراج شد. تاریخ ۹ ژانویه، اولین نسخه از نرم‌افزار بیت‌کوین منتشر شد و در ۱۲ ژانویه، اولین تراکنش بیت‌کوین محقق گردید. در این تراکنش ناکاموتو ۱۰ بیت‌کوین را برای برنامه‌نویس و توسعه دهنده مشهور رایانه، هال فینی (Hal Finney) ارسال کرد. سپس در اکتبر ۲۰۰۹، New Liberty Standard که اولین منتشر کننده نرخ مبادله بیت کوین بود هر ۱۳۰۹/۰۳ بیت‌کوین را معادل ۱ دلار ارزش گذاری کرد. 

روز پیتزای بیت کوینی

پس از تعیین اولین نرخ رسمی مبادلات بیت‌کوین، تا زمانی که یک فرد اقدام به خرید کالایی با بیت‌کوین کند، زمان اندکی سپری شد و در مه ۲۰۱۰ این اتفاق افتاد. لازلو هانیک (Laszlo Hanyecz)، یک برنامه‌نویس ساکن فلوریدا بود که ۱۰ هزار بیت‌کوین را  که در آن زمان ۲۵ دلار ارزش داشت، برای یک مرد لندنی در ازای دریافت دو عدد پیتزا ارسال کرد. در آن زمان ارزش هر بیت‌کوین کسر کوچکی از یک پنی بود. با این خرید، عده بسیاری کنجکاو پتانسیل نهفته در این محصول شدند و چند ماه بعد، ارزش بیت‌کوین از آستانه یک پنی را عبور کرد.

اولین صرافی‌های بیت کوین

اولین صرافی‌های بیت کوین در سال ۲۰۱۰ ظاهر شدند. صرافی Bitcoin Market در فوریه و Mt. Gox در جولای ۲۰۱۰ شروع به کار کردند. همچنین Slush اولین استخر ماینینگ بود که در آن سال بیت‌کوین را با موفقیت استخراج کرد. 

استخرهای ماینینگ فضایی هستند که چندین ماینر منابع خود را برای دریافت بیت کوین ترکیب می‌کنند. لازم به اشاره است که در نوامبر ۲۰۱۰، ارزش بازار بیت کوین برای اولین بار از مرز یک میلیون دلار گذشت.

بیت کوین به ۱ دلار رسید

بیت کوین پس از گذشتن از آستانه ۱ سنت، به طور پیوسته ارزش خود را افزایش و در فوریه ۲۰۱۱ برای اولین بار به ۱ دلار رسید. این باعث شد BTC به تیتر اصلی اخبار بدل شود و حتی مجله TIME در آن زمان برای اولین بار مقاله‌ای در مورد بیت کوین منتشر کرد. در همان سال نشریه Gawker هم به نقد بیت کوین پرداخت و در مقاله‌ای به جزئیات پذیرش بیت کوین در دارک وب «سیلک رود» اشاره کرد. این تبلیغات منفی باعث شد ارزش بیت‌کوین که از ژوئن ۲۰۱۱ به بیش از 30 دلار رسیده بود ناگهان سقوط کند و به حدود ۱۰ دلار برسد.

همچنین در ماه ژوئن، Mt. Gox با یک نقض امنیتی جدی روبرو شد که ده‌ها هزار اکانت بیت کوین کاربرانش را به خطر انداخت. این اولین هک در تاریخ یک صرافی بیت‌کوین بود.

با این حال، بیت‌کوین در حال تبدیل شدن به یک کالای ارزشمند بود و بیشتر مردم درباره آن صحبت می‌کردند. این موج منجر به ظهور آلت کوین‌ها شد. آلت کوین‌ها رمزارزهایی هستند که توسعه دهندگان آن یا در تلاش بودند بیت‌کوین را بهبود بخشند و یا کوین دیجیتالی را برای اهداف دیگر ایجاد کنند. 

اگر سال ۲۰۱۱ برای بیت‌کوین سال پرتلاطمی بود، اما سال ۲۰۱۲ سال کم هیاهویی برای این ارز محسوب می‌شود. شاید مهمترین نقطه عطف بیت کوین در این سال عبور از آستانه ۱۰۰ دلار در ماه آوریل بود.

بیت کوین به ۱۰۰۰ دلار رسید

اما سال ۲۰۱۳ برای بیت کوین جور دیگری رقم خورد و بهای این ارز دیجیتال برای اولین بار از ۱۰۰۰ دلار عبور کرد. بعد از مدتی به سرعت در ژانویه ۲۰۱۴ به زیر ۱۰۰۰ دلار سقوط کرد و برای چند سال زیر این سطح کلیدی در نوسان بود. در این سال اتفاقات قابل توجه رخ داد مانند ورشکستگی و تعطیلی صرافی Mt. Gox. اما در این بازه زمانی شاهد افزایش و کاهش مقطعی قیمت بیت‌کوین بودیم و این ارز نتوانست به سقف قبلی خود برسد.

سال ۲۰۱۷ و بیت کوین ۲۰ هزار دلاری

با این حال، سال ۲۰۱۷ یکی از سال‌های کلیدی در تاریخ بیت کوین است. این ارز دیجیتال پس از سال ۲۰۱۶ که تلاشی ناامیدانه برای بازیابی سیکل صعودی خود داشت، سرانجام در سال ۲۰۱۷ به مرز ۱۰۰۰ دلار رسید و از آن عبور کرد و تا ژوئن همان سال به بیش از ۳۰۰۰ دلار رسید.

در این سال برخی کاربران بیت کوین از این شبکه انتقاداتی را مطرح کردند. مثلاْ اینکه افزایش تعداد ماینرهای بیت کوین موجب افزایش کارمزدها و صرف زمان زیاد برای پردازش تراکنش‌ها شد. این مساله باعث شد عده‌ای خواهان افزایش سایز بلاک‌ها در این شبکه شوند. سرانجام در ماه آگوست، بیت‌کوین کش با سایز بلاک ۸ مگابایتی طی یک هارد فورک از این شبکه متولد شد. 

با این حال در انتهای سال ۲۰۱۷ روند افزایش قیمت بیت‌کوین متوقف نشد به طوری که در ماه اکتبر به بالای ۶۰۰۰ دلار رسید؛ سپس در نوامبر نزدیک به ۱۰۰۰۰ دلار شد و در پایان دسامبر به سقف قیمتی ۱۹۷۸۲ دلار دست یافت.

این رشد خارق‌العاده باعث شد افراد و شرکت‌های زیادی شروع به تعقیب روند صعودی بیت کوین کنند. اما جای تعجب نیست که این رشد سرسام آور به حال در جایی متوقف می‌شود. سال ۲۰۱۸ سال سختی برای کاربران بیت کوین بود. به ویژه آنهایی که تصور می‌کردند قیمت همچنان صعودی است. هرچند در این سال گرایش سرمایه‌گذاران نسبت به بیت‌کوین به شدت افزایش یافت اما این ارز دیجیتال توانایی نفوذ به سطوح بالاتر را پیدا نکرد و پس از ثبت سقف تاریخی ۱۹ هزار دلار،  برای دو سال در محدوده کمتر از ۱۳ هزار دلار قرار داشت. 

اما این آرامش قبل از طوفان، بیت‌کوین را برای یک جهش تاریخی به سمت قیمت‌های بالاتر آماده کرد.

از سال  ۲۰۲۱ تا کنون

اما یک سال بعد یعنی در نوامبر ۲۰۲۱ قیمت BTC پس از رویداد هاوینگ سوم خود (نصف شدن پاداش استخراج بلاک) و وقوع بحران‌های اقتصادی ناشی از همه‌گیری کرونا، رشدی ۱۲۵ درصدی را تجربه کرد و به سقف تاریخی جدید ۶۹ هزار دلار رسید! این اتفاق یکی از رخدادهایی بود که بار دیگر چشم مردم سراسر جهان را به سمت بیت کوین معطوف کرد. در همین حال، مارکت کپ بیت کوین به مرز ۱ تریلیون دلار رسید و این ارز دیجیتال را در جمع برترین دارایی‌های جهان قرار داد. احتمالا شما هم با خواندن عدد ۶۹ هزار دلار به یاد روز پیتزای بیت کوینی افتادید. روزی که لازلو هانیک برای خرید ۲ پیتزا حاضر شد ۱۰ هزار بیت‌کوین پرداخت کند. رقمی که در آخرین سقف قیمتی بیت کوین معادل ۶۹۰ میلیون دلار بود!

اکنون با گذشت بیش از یک دهه از شروع فعالیت بیت‌کوین، این ارز جایگاه خود را به عنوان یک دارایی دیجیتال ارزشمند به همگان ثابت کرده و با نگاهی بلند مدت به سرمایه‌گذاری در آن، همواره سودهای قابل توجهی داشته است. 

در این مقاله سعی داشتیم تاریخچه ظهور بیت کوین از سال ۱۹۸۲ تاکنون را به همراه روند قیمتی این ارز مرور کنیم. شما آینده این ارز دیجیتال را چگونه متصورید؟ منتظر دریافت نظرات شما عزیزان در بخش کامنت‌ها هستیم.